Orhan Pamuk Edebiyatında Tarih ve Kimlik Söylemi Zafer Doğan Kitabı PDF indir

Orhan Pamuk Edebiyatında Tarih ve Kimlik Söylemi, Türkiye’deki kimlik problemlerinin Orhan Pamuk’un eserlerinde hangi söylem şekilleriyle belirtildiğini edebiyat ve tarihin kesiştiği bir eksende incelemeyi amacında olan ve yalnızca içerdiği kavramsal zenginlik yönünden değil, yöntemindeki tutarlılık ve berraklık yönünden da Orhan Pamuk incelemeleri içinde özel yeri olan bir kitap.

Disiplinlerarası bir yaklaşımın zenginliğini ve derinliğini barındıran çalışmasında Zafer Doğan ulusal alegori, merkez-taşra ve Doğu-Batı zıtlığının yarattığı gerilim, modernleşme ve gelenek gibi Türk edebiyatının hep merkezinde yer almış izleklerin Orhan Pamuk edebiyatında nasıl ele alındığını inceliyor; tek başına, Bir edebiyat yapıtına nasıl bakmalıyız? sorusunun yanıtını veriyor.

“Gelenek, hafıza ve onun şimdiyle nasıl bir ilişki kurabileceği üzerine yaratıcı bir biçimde kafa yoranlar geleneğe en yakın veya Batılılaşma etkisine en uzak kesimlerin içinden değil, bizzat Orhan Pamuk gibi bu etkiye en açık olanların içinden çıkar. Orhan Pamuk, cumhuriyetin ilk senelerındaki, gelenekten elini eteğini çekerek modern olunabileceğini düşünen aydınlardan farklı olarak böyle bir şeyin fakat kültürel bir çoraklığa yol açabileceğini sezmiş; bundan dolayı de tasavvuf ve klasik Şark eserlerinden olabildiğince yararlanmıştır. Üstelik bunu edebiyat geleneğimizin pek aşina olmadığı ve yadırgadığı estetik edebi şekilleri tercih ederek yapmıştır. Onun bu tavrı Doğucu ve milliyetçi reflekslerin öngördüğü “geleneğin dirilişi” için yapılan gelenek sahipçiliğinden mantık olarak farklıdır. Bu tür bir yerelcilik tutumunu benimsemez. Geleneği yararlanabileceği bir kumaş dolabı gibi açıp, o kumaşları kesip biçerek yeni bir elbise diken terzi gibidir. Kısa olaraksı geleneği modernleştiren bu tutum, çorak ve renksiz bir küresel modernliğin de, gelenekçi sığ bir yerelciliğin de ötesine geçer. İşte Orhan Pamuk’un bu konumu, Doğu Batı içindeki gri, muğlak alanda rahatça dolaşabilmesine imkan tanır. Bu konum, bunun yanı sıra onu medeniyetlerin çatışmasından doğan endişe ve huzursuzluğu anlamaya sevk eder.”